تمرینات مربوط به ذهن آگاهی و افزایش تمرکز و حواس، به منظور آگاهی درباره زمان حال و محیط اطراف، بسیار مهم هستند. این مقاله درباره فعالیت های مربوط به افزایش تمرکز حواس برای کودکان است و به شما کمک می کند تا این مهارت ها را به کودکان خود بیاموزید. ذهن آگاهی (آگاهی کامل فرد از حالت های درونی و پیرامون خود)، که گاهی به آن مراقبه نیز گویند، به شما کمک می کند تا در زمان حال زندگی کنید، بدون اینکه نگران آینده باشید.
این مساله همچنین باعث افزایش تمرکز شما بر روی کارهایی که انجام می دهید می شود، و از این رو باعث می شود که کارها بهتر انجام شوند. تمرین این مساله از سنین پایین تر بسیار موثر است و فواید زیادی دارد، این مساله می تواند برای بچه ها نیز جالب باشد. در ادامه، ۷ فعالیت برای رشد ذهنی کودکان را معرفی می کنیم.
مزایای ذهن آگاهی برای کودکان
شاید اینطور به نظر برسد که ذهن آگاهی یک تمرین پیچیده برای بزرگسالان است و آیا بچه ها برای درک این مساله کوچک نیستند؟ خیر، باید بگوییم که ذهن آگاهی یک تمرین مناسب و ساده برای همه است و کودکان نیز می توانند برای بهبود این ویژگی فردی، تمرین کنند.
- خود کنترلی (خویشتن داری): یک فرد آگاه (خودآگاه)، قدرت خویشتن داری بیشتری دارد و کنترل بیشتری نیز بر بدن و ذهن خود دارد. ذهن آگاهی، می تواند باعث تقویت خویشتن داری شود.
- کاهش اضطراب: در زندگی امروزه که شتاب و سرعت بیشتری دارد، بچه ها استرس بیشتری را تجربه می کنند، خواه این استرس ها، ناشی از فشارهای تحصیلی، چشم و هم چشمی و فشار از سمت همسالان خود و یا عدم فعالیت های بدنی باشند. ذهن آگاهی، به علت دارا بودن تمرینات آرامش بخش زیادی برای بدن و ذهن، می تواند به کاهش سطح این استرس ها و اضطراب ها کمک کند.
- تقویت مثبت اندیشی: می دانیم که ذهن سالم در بدن سالم است. ذهن آگاهی باعث مثبت اندیشی و تفکرات مثبت تر برای افراد می شود و تا حد زیادی می تواند افکار و نگاه های منفی را در انسان کاهش دهد.
- بهبود تفکر انتقادی: تمرینات خودآگاهی، روی بهبود و توسعه تفکر و همینطور مهارت های تحلیل افراد اثر می گذارند. بنابراین با بهبود تفکر انتقادی در کودکان، به تصمیم گیری بهتر آن ها، کمک می کند.
- ارتباطات بهتر: ذهن آگاهی، باعث بهبود ارتباطات اجتماعی می شود و همچنین باعث صداقت و شفافیت بیشتر در روابط می شود.
- تصویر بدن را بهبود می دهد: تصویر بدن در واقع تصویر ذهنی که هر شخص از اندام خود و بخصوص از دیدگاه دیگران به خود دارد، است. مطالعات نشان داده است که تمرینات مربوط به تمرکز حواس و ذهن آگاهی، می تواند به بهبود رفاه کلی (داشتن یک زندگی خوب و همینطور احساس رضایت خاطر از زندگی خود)، شخص کمک می کند، در واقع زمانی که شما بدون ترس از قضاوت شدن در لحظه زندگی می کند، نگرانی و ترس از قضاوت شدن کاهش می یابد، از این رو باعث بهبود تصویر شخص از بدن خود می شود.
این مزایا دقیقا همان دلایلی هستند که ضرورت آموزش ذهن آگاهی به کودکان را نشان می دهد.
۷ فعالیت برای رشد ذهنی کودکان شما
در این بخش برخی از فعالیت های سرگرم کننده و جذاب، برای آموزش ذهن آگاهی به کودکان، آورده شده است.
ورزش تنفسی:
تمرینات تنفسی بدون در نظر گرفتن شرایط و محدودیت ها، به آرامش و همینطور آموزش ذهن برای آرام شدن و متعادل بودن، کمک می کنند.
چگونگی انجام این تمرینات
- کودک را در یک محیط آرام و موقعیتی راحت و مناسب بنشانید.
- از کودک بخواهید که به طور طبیعی نفس بکشد و نفس کشیدن او را مشاهده کنید.
- پس از چند دقیقه از کودک بخواهید که نفس عمیق بکشد و مجددا دم و بازدم او را مشاهده کنید.
- این فعالیت را حداقل ۵ الی ۱۰ بار در طول روز تکرار کنید.
قدم زدن در طبیعت:
قدم زدن در یک محیط طبیعی مانند جنگل یا حتی پارک، باعث می شود که فرد به محیط پیرامون خود بیشتر دقت کند و نسبت به آن هوشیارتر باشد. هدف فعالیت های ذهن آگاهی و تمرکز حواس، این است که فرد توجه بیشتری به خود داشته باشد، از این رو، این قبیل فعالیت ها که در طبیعت انجام می شوند، کمک می کند که شما به این هدف دست یابید.
چگونگی انجام این فعالیت:
- یک باغ، فضای پیاده روی و یا هر محیط رو باز با فضای سبز را برای اینکار انتخاب کنید.
- برای هیدراته ماندن بدن، میان وعده های سالم و همینطور آب کافی، به همراه داشته باشید.
- به کودک خود اجازه دهید که با آرامش در این فضا راه برود. از آن ها بخواهید که هر چیزی را که در مسیر پیاده روی خود پیدا می کنند، را با دقت مشاهده کنند و در صورت وجود، به صدای محیط اطراف مانند صدای پرندگان باد و جریان آب گوش دهند.
- این پیاده روی آگاهانه، باعث بیدار شدن تمام حواس های آن ها می شود و همینطور باعث ارتباط گرفتن و پیوند کودکتان با محیط اطرافش می شود.
زنگ ورزش:
این تمرین ساده و سرگرم کننده باعث می شود که کودک شما با زندگی کردن در لحظه حال ارتباط بگیرد و همچنین باعث تقویت حواس شنوایی او می شود. می توان این فعالیت را به صورت فردی یا گروهی انجام داد. برای انجام این کار، شما به یک زنگ متوسط و یا بزرگ و همینطور یک اتاق ساکت نیاز دارید.
چگونگی انجام این فعالیت:
- کودک را در یک محیط آرام قرار دهید. اگر این فعالیت را به صورت گروهی انجام می دهید، از کودکان بخواهید که به صورت یک دایره بنشینند.
- حالا یک زنگ را به صدا در آورید و از کودکان بخواهید که به صدای زنگ و همینطور ارتعاشات آن گوش دهند.
- از کودکان بخواهید که ساکت بمانند و زمانی که صدای زنگ را نشنیدند، دست خود را بلند کنند.
- اجازه دهید که بیشتر از یک دقیقه ساکت بمانند تا به صداهای اطرافشان که می شنوند توجه کنند.
- در نهایت از بچه ها بخواهید که تجربیات شنیداری خود را پیش از به صدا در آمدن زنگ و پس از آن، بازگو کنند.
دوست همراه برای تنفس:
در این فعالیت، کودکان از یکی از اسباب بازی های نرم خود به عنوان دوست و یار همراه تنفسشان استفاده می کنند، که این دوست به آن ها کمک می کند تا بفهمند چگونه تنفس می تواند بر ارتعاشات و حرکات بدنشان تاثیر بگذارد.
چگونگی انجام این فعالیت:
- یکی از اسباب بازی های نرم یا باد شده کودک را بر روی شکم او قرار دهید.
- حال از کودک خود بخواهید که به طور طبیعی نفس بکشد و حرکت دوست همراه تنفس خود را مشاهده کند.
- در مرحله بعد از آن ها بخواهید که با شدت بیشتری نفس بکشند و حرکت دوست همراه تنفس خود را مشاهده کنند.
- همین کار را در حین نفس کشیدن آرام تکرار کنید.
- در این فعالیت آن ها متوجه می شوند که در زمان تنفس با شدت زیاد، دوست همراه تنفسشان به شدت تکان می خورد، اما زمانی که آرام نفس می کشند، دوستشان تکان خاصی نمی خورد.
- می توان از این فعالیت به هدف آموزش حفظ آرامش ذهنی و ذهنیت متعادل در همه موقعیت های زندگی به کودکان استفاده کرد.
حس بویایی:
این یک فعالیت ساده و عین حال مهم و تاثیرگذار برای آموزش کودکان در مورد تمرین حس بویایی و اینکه چگونه این تمرین، می تواند بر بهبود ذهن آگاهی آن ها تاثیر می گذارد، است. استفاده از عطرها و رایحه های خوش بو و آرام بخش، گاهی اوقات می توانند استرس و اضطراب را از بین ببرند.
چگونگی انجام این فعالیت:
- اشیا مختلف با بوهای مشخص را در مقابل کودک قرار دهید.
- از کودک بخواهید هر کدام را که انتخاب کرد، ابتدا بو کند و سپس آن را توصیف کند.
- هنگامی که کودکتان در حال بوییدن آن شی است، از او بخواهید که چشمانش را ببندد و تمام توجه خود را تنهای روی بوییدن و بو متمرکز کند.
- از اجسامی با رایحه های خوش آیند استفاده کنید، تا در پایان فعالیت، کودک شما حس تازگی را تجربه کند.
بررسی ضربان قلب خود:
این فعالیت یک پرش معمولی است اما با کمی پیچ و تاب، در این فعالیت شما باید ضربان قلب خود را حین پرش، بررسی کنید.
چگونگی انجام این فعالیت:
- از بچه ها بخواهید که ثابت و بدون حرکت بایستند و ضربان قلب آن ها را بررسی کنید.
- حال از آن ها بخواهید که حدود یک دقیقه بدون وقفه بپرند.
- از آن ها بخواهید که اکنون به ضربان قلب خود دقت کنند.
- در پایان این فعالیت سرگرم کنند، از آن ها بخواهید که مشاهداتشان را بیان کنند.
ماموریت برداشت مثبت از زندگی:
این فعالیت به هدف تقویت نگرش و انگیزه مثبت در کودکان استفاده می شود، که نقش مهمی در بهبود ذهن آگاهی آن ها دارد.
چگونگی انجام این فعالیت:
- از کودک خود بخواهید که در وضعیتی آرام از نظر ذهنی و جسمی قرار گیرد.
- از او بخواهید که چند نفس عمیق بکشید و چشمان خود را ببندد و به زندگی خود و آنچه که او را تحت تاثیر قرار می دهد، فکر کند.
- ۱۵ دقیقه به او وقت دهید و از او بخواهید که یک شعار یا ماموریت مثبتی برای زندگی خود، طرح کند.
- این ماموریت یا شعار مثبت، می تواند به صورت منظم توسط او تمرین شود، تا باعث افزایش روحیه و اعتماد به نفس او در زندگی شود.
