بهترین سن یادگیری زبان کودکان چند سال است ؟ بسیاری از خانواده های آمریکایی تا دهه ۹۰ از آموزش زبان دوم به کودکان خود خودداری می کردند. برخی از مقالات منتشر شده در سال ۱۹۹۹ نشان می داد که آموزش زبان به کودک -قبل از یادگیری کامل زبان مادری- منجر به عدم تسلط و سردرگمی کودک در هر دو زبان می شود. به گفته ی این مقالات، کودکان تا سن ۱۱ تا ۱۳ سالگی نباید به هیچ زبان دومی فکر کنند!
اما اغلب تحقیقات کنونی نشان می دهند که این ترس بی اساس بوده و حتی بر اساس برخی از شواهد، اگر بعد از ۱۰ سالگی زبان دومی را شروع کنیم ممکن است هرگز نتوانیم یک فرد دو زبانه شویم.با توجه به مواردی که گفته شد، یادگیری زبان در بزرگسالی بسیار دشوار خواهد بود. بر اساس اغلب مطالعات فعلی، کودکان می توانند همزمان دو زبان را یاد گرفته و یادگیری زبان دوم در کودکی مزایای بسیاری دارد. در ادامه ی این مقاله با ما همراه باشید تا این مسأله را با جزئیات بیشتری برایتان شرح دهیم.
تفاوت دو زبانه بودن یا تسلط بر زبان دوم
دو زبانه بودن و تسلط در زبان دوم دقیقاً به یک معنا نیست. هر کسی که برای رسیدن به تسلط به زبان دوم وقت صرف کرده باشد، از این موضوع مطلع است که این تسلط با درک کامل زبان مادری تفاوت دارد. یادگیری روان زبان دوم می تواند مانند یادگیری جدول ضرب باشد و تا حدودی برای حافظه ی فرد تبدیل به امری غریزی شود. البته، فراموش کردن و گیر کردن های نادر، از ارزش تسلط نسبی شما کم نخواهد کرد؛ همان گونه که بسیاری از بزرگسالان نیز ممکن است هر از چند گاهی پای هفت هشت تا (۵۶ تا!) در جدول ضرب ذهنی خود درگیر بمانند.
برای مثال، افراد مسلط به زبان اسپانیایی، باید گهگاهی طریقه ی استفاده ی به جا از دو کلمه ی por و para را تمرین کنند؛ هر دو کلمه به معنای «برای» بوده، اما در موقعیت های مختلف کاربرد دارند.
از سوی دیگر، دو زبانه بودن به این معنا است که شما می توانید به راحتی در هر دو زبان فکر کنید و به عنوان مثال هیچ نیازی به یادآوری طریقه ی استفاده ی صحیح از کلمه ی por یا para نداشته باشید. به طور خلاصه فرد مسلط به زبان خارجی ممکن است اشتباهات و دشواری هایی در فهم و بیان زبان داشته باشد؛ اما افراد دو زبانه، تقریباً هیچگاه دچار چنین دغدغه هایی نمی شوند.
شما در یادگیری زیان جدید نمی توانید از حفظ کردن پرهیز کنید. بسیاری از مفاهیم دستور زبان و واژگان جدید وجود دارند که در زمان شروع به آموختن زبان جدید، به عنوان اساس یادگیری باید به خاطر سپرده شوند. به همین خاطر است که سیستم یادگیری تکرار های فاصله دار برینسکیپ (Brainscape) بهترین روش برای یادگیری و حفظ مؤثر مفاهیم جدید در حافظه ی بلند مدت محسوب می شود.
فقط به خاطر داشته باشید که یادگیری زبان جدید همیشه از حفظ کردن جدول ضرب یا حتی حفظ کردن هزاران واژه جدید دشوار تر بوده و خواهد بود. علت این امر چالش هایی مانند تلفظ و ساختارهای متفاوت دستور زبان های مختلف است. به همین دلیل بهتر است یادگیری زبان دوم را تا جای ممکن زودتر آغاز کنید.
یادگیری زبان و مغز فرزند شما
طبیعتاً، ترجیح می دهید فرزند شما به جای تسلط نسبی به زبان دوم، به طور کامل دو زبانه شود. اگر ساختارهای هر دو زبان به طور همزمان به مغز کودک آموزش داده شود، فرزند شما در آینده بسیار راحت تر قادر به صحبت کردن هر دو زبان خواهد بود. در ادامه به تغییرات رشد مغزی در کودکان و خردسالان در زمان یادگیری زبان می پردازیم.
- ماه اول: در نوزادان با نرخ رشد حداکثری ۳ میلیارد در هر ثانیه، اتصالات سیناپسی جدید شکل می گیرد. اطلاعات از تمام چیز هایی که نوزاد می بیند، می شنود، احساس می کند، می چشد و لمس می کند، توسط مغز نوزاد جذب می شود.
- یک الی شش ماهگی: در این دوره ی ۵ ماهه، کودک می تواند تمام صداهای مورد استفاده در هر زبان را ادا کند! البته، کودک حرف زدن را تنها محدود به صداها و واژه های محیط خود خواهد آموخت. به همین دلیل است که شما نمی توانید برخی از اصوات را به خوبی افراد ساکن در کشور های مختلف ادا کنید و بالعکس.
- ۶ الی ۸ ماهگی: در این دوره مغز کودک حدود یک تریلیون اتصالات سیناپسی دارد. بعد از این سن، تعداد اتصالات سیناپسی مغز کودک کاهش می یابد. مغز از کمیت این اتصالات کاسته و در عوض، اتصالات سیناپسی مربوط به امور پر استفاده تر را تقویت می کند.
- ۱۰ سالگی: به طور میانگین حدود نیمی از اتصالات سیناپسی در کودکان تا ده سالگی از بین می رود. از آنجایی که بزرگسالان نیز حدود نیم تریلیون اتصال سیناپسی در مغز خود دارند، می توان گفت که این تعداد در ۱۰ سالگی به شرایط پایداری رسیده است.
۱۲ سالگی: پیش از این سن، مغز مثل یک اسفنج می تواند زبان های مختلف را جذب کند! در این دوره است که اساس های تفکر، زبان، دید، رفتار، استعداد ها، و سایر شاخصه های فرد تشکیل می شود. بعد از این دوره از رشد مغزی کودک
چرا باید یاد گیری زبان دوم را از ۳ یا ۴ سالگی شروع کنیم؟
اگر چند سال پیش این سؤال را مطرح می کردید، دیگران طوری به شما نگاه می کردند که انگار از مریخ آمده اید! باور اینکه کودک حتی پیش از رسیدن به تسلط کامل روی زبان مادری، از ۳ سالگی شروع به یادگیری زبان دوم کند، امری غیر ممکن بود!
اما امروزه، تحقیقات انجام شده در زمینه ی یادگیری زبان های جدید، امری کاملاً متفاوت را نشان می دهد. مطالعات محققین دانشگاه هاروارد تأیید می کند که میزان خلاقیت، مهارت های تفکر انتقادی و انعطاف پذیری ذهنی، در صورت یادگیری زبان دوم در سنین پایین به طور چشمگیری دچار رشد و افزایش می شود. سنین پیش از مدرسه و -به طور ویژه- در سه سال اول زندگی کودک، به عنوان دوره ی کلیدی زندگی شناخته می شود. در این سنین است که اساس مربوطه به رفتار ها، تفکرات، یادگیری و سایر شاخصه های ذهنی شکل می گیرد.
از آنجا که در این سنین یادگیری زبان دوم به آسانی یادگیری زبان مادری است، استفاده از این توانایی طبیعی همواره توصیه می شود. شاید برای شما این باور وجود داشته باشد که آموختن دو زبان برای کودک خردسال باری بسیار سنگین است؛ اما واقعیت بسیار ساده تر است! مغز انسان چیزی خارق‌العاده است. از لحظه ی تولد، ما با شش روش فرآیند یادگیری را انجام می دهیم:
۱. بینایی
۲. چشایی
۳. بویایی
۴. شنوایی
۵. لامسه
۶.انجام دادن
با توجه به چیزهایی که در سالیان ابتدایی زندگی یاد می گیریم، تمام آموخته های ما در ادامه ی زندگی رشد خواهد کرد. تحقیقات نشان می دهد که ۵۰ درصد توانایی ما برای یادگیری، تا سن ۴ سالگی شکل گرفته و ۳۰ درصد دیگر آن نیز تا ۸ سالگی رشد می کند. به همین دلیل است که پیشنهاد می شود کودکان از ۳ سالگی، یادگیری زبان دوم را آغاز کنند. البته، این ارقام به معنای این نیست که ۸۰ درصد دانش یا هوش فرد تا ۸ سالگی شکل بگیرد. بلکه به این معنا است که مسیر، توانایی و سرعت یادگیری کودک تا این سن به میزان ۸۰ درصد شکل گرفته است.
مطالعات انجام شده نشان می دهد که هر چه دانش آموز جوان تر باشد، بیشتر قادر به هماهنگی با تلفظ های جدید بوده و بهتر می تواند صداهای جدید را ادا کند. علاوه بر این، کودکان ۳ یا ۴ ساله بر خلاف بزرگسالان می توانند همراه با بازی و سرگرمی عملیات یادگیری زبان جدید را انجام دهند.
منبع :
